Circulatieplan en Parkeerplan bereiken hun doel: meer verkeersveiligheid en leefkwaliteit in Gent. Bijsturingen zorgen voor verbetering.

Op 3 april 2017 startte het Circulatieplan in Gent. In het najaar van 2017 organiseerde de Stad Gent metingen en bevragingen om het plan te evalueren. Ook het Parkeerplan, ingevoerd in 2015, werd grondig geëvalueerd. Beide plannen slagen in het opzet: Gent is verkeersveiliger, de bereikbaarheid is gegarandeerd en de leefkwaliteit is verbeterd. De Gentenaars zijn overwegend tevreden over het Circulatieplan en ze zijn zich 'anders' gaan verplaatsen: er zijn 25% meer fietsers en 8% meer gebruikers van het openbaar vervoer. Zowel bewoners als bezoekers vinden bovendien makkelijker plaats om te parkeren.

In opdracht van de Stad Gent bevroeg onderzoeksbureau Ipsos 1.000 Gentenaars. Daaruit blijkt dat 55 procent van de Gentenaars het Circulatieplan een goede zaak vindt, zelfs tot 60% binnen de stadsring (R40). 10 procent weet het niet, en 35 procent vindt het geen goede zaak. 25- tot 34-jarigen zijn de grootste voorstanders. Fietsers en treinreizigers zijn positief: tot 77 en 75 procent. Opvallend is dat 58 procent van de Gentenaars die sinds het Circulatieplan al een verplaatsing maakte naar de binnenstad, het plan positief vindt. Bij Gentenaars die sindsdien nog niet naar de binnenstad kwamen, is dat 36 procent.

Het uitgebreide autovrij gebied is een succes: 71 procent van de Gentenaars ziet dat er minder auto's en vrachtwagens zijn. En er komen na 11 uur veel minder voertuigen laden en lossen waardoor het autovrij gebied volgens velen aangenamer is.

In een aantal winkelstraten worden fietsers sinds 3 april 2017 geweerd tussen bepaalde uren. 65 procent van de Gentenaars vindt die voetgangersstraten een goede zaak.

De Stad Gent riep de Gentenaars met de slogan 'Schakel Slim' op om na te denken over de manier waarop ze zich verplaatsten. Een kwart van de Gentenaars ondernam ook actie, en kocht een abonnement van de Lijn, kocht een elektrische fiets of ging autodelen of carpoolen.

De resultaten van de tellingen zijn overduidelijk: de Gentenaars gaan zich anders verplaatsen. Er is een scherpe stijging van het aantal fietsers (+ 25%), er zijn meer openbaarvervoergebruikers (tot + 28% in de avondspits) en er is minder autoverkeer (-12%). De enquête wijst uit dat vooral voor vrije tijd, diensten en winkelen Gentenaars veel vaker de fiets en het openbaar vervoer gebruiken en minder vaak de auto. Voor woon-werkverkeer is die verschuiving minder uitgesproken.

Na een moeilijke overgangsperiode vinden de meeste klanten hun weg terug naar de binnenstad. 71 procent van de Gentenaars geeft aan evenveel of meer te komen winkelen naar Gent. Handelaars en eigenaars blijven ook investeren in vernieuwing van hun winkelpanden. Een sterke communicatiecampagne in de komende maanden, vooral gericht op bezoekers vanuit de rest van de provincie, moet deze trend verder versterken. De passantentellingen in de Veldstraat en Mageleinstraat geven ten slotte een stijging aan van het aantal passanten in die winkelstraten, met 6 procent.

Is het verkeer veiliger geworden voor de zachte weggebruiker? We zien een duidelijke daling van het aantal ongevallen, al kunnen we dit niet alleen toeschrijven aan het Circulatieplan. Er is 40 procent minder autoverkeer op de hoofdfietsroutes met gemengd verkeer in de binnenstad. Dat kan verklaren waarom zes op de tien bevraagde Gentenaars het gevoel heeft dat fietsers zich nu veiliger verplaatsen.

Doordat je je met de wagen in de binnenstad niet meer overal van het ene stuk naar het andere kan verplaatsen, is de verkeersdrukte er sterk gedaald. In de woonstraten in de binnenstad is er 58 procent minder autoverkeer. Op de grote wegen in de binnenstad bedraagt die daling 29 procent, met uitzondering van een paar knelpunten zoals de Rozemarijnstraat.

De metingen van stikstofdioxide werden zopas afgerond. De Vlaamse overheid begint nu met de analyse. De resultaten zullen beschikbaar zijn in het voorjaar van 2019. Het luchtkwaliteitsmodel toont aan dat de luchtkwaliteit sterk verbetert op plaatsen met minder autoverkeer. Computersimulaties van de Stad Gent tonen een verbetering op 22 van de 29 onderzochte locaties binnen de stadsring. Daarnaast is er een daling van de luchtkwaliteit op een aantal plaatsen op de stadsring zelf en op een aantal hoofdontsluitingswegen in de binnenstad. 

Een terugkerende bezorgdheid was 'dat alle files zich zouden verplaatsen naar de ring', doordat doorgaand verkeer uit de binnenstad geweerd wordt. Er is inderdaad meer autoverkeer op de stadsring. Maar door slimme aanpassingen bleef de doorstroming over het algemeen zo goed als gelijk: automobilisten die de hele stadsring (R40) zouden rondrijden, zijn amper langer onderweg, afhankelijk van het moment en de rijrichting. Op sommige plaatsen gaat het nu een beetje sneller, op andere wat trager, bijvoorbeeld aan Dok Zuid.

Op de invalswegen naar de stad is er nu gemiddeld minder vertraging, net als op veel drukkere centrumstraten in de binnenstad. In heel wat straten zoals de Keizer Karelstraat, Kortedagsteeg en de Brabantdam zijn er helemaal geen files meer.

Op straat daalde de parkeerdruk in het betalend gebied van 77 naar 63 procent. Ook in de ondergrondse parkings is het makkelijker parkeren: de bezetting daalde overdag gemiddeld van 54 naar 48% procent, wat zorgt voor meer vrije parkeerplaatsen voor bewoners én bezoekers. Het aantal 'volmomenten' waarover vroeger heel wat klachten waren, is gehalveerd. In sommige straten stijgt de parkeerdruk. Voor bewoners zijn er nu wel meer voorbehouden parkeerplaatsen, net als voor mensen met een beperking.

Een stad is altijd in verandering en dus ook haar mobiliteit. Daarom blijven we kijken waar we kunnen verfijnen en verbeteren. De voorbije maanden hebben we, naast de onderzoeken in opdracht van de Stad Gent, ook heel wat opmerkingen en suggesties ontvangen van burgers en organisaties zoals Unizo, Voka, GMF, de Fietsersbond, enzovoort. Ook het Burgerkabinet heeft veel voorstellen gedaan. Heel wat aanpassingen komen expliciet tegemoet aan hun advies.

Op basis van de evaluatie en alle ontvangen opmerkingen, worden het Circulatieplan en het Parkeerplan nu bijgestuurd. Met deze bijsturingen, die het resultaat zijn van intense besprekingen binnen de coalitie, worden zaken die minder vlot lopen aangepakt en verbeteringen doorgevoerd, zonder aan de fundamenten van het plan te raken.

Dit zijn de 13 belangrijkste aanpassingen:

1.       We passen de circulatie in de sector Coupure aan. Tellingen bevestigen de -overigens oprecht gewaardeerde- feedback van de bewoners: de uitvalsweg via de PAG-as en de Rozemarijnstraat krijgt te veel auto’s te verwerken.

• Er komt een bijkomende uitweg via de Rabotstraat. Hiervoor wordt de Hoogstraat, tussen Ramen en de Peperstraat, opnieuw opengesteld in beide richtingen. Om het kruispunt met de Peperstraat veiliger te maken, wordt de Peperstraat eenrichting, weg van de Hoogstraat.

• Om sluipverkeer doorheen de sector tegen te gaan, wordt de Hospitaalbrug volledig geknipt.

2.       Het is niet evident om de bereikbaarheid in de sector Tolhuis te verzoenen met het weren van sluipverkeer. Met een pakket van circulatie-aanpassingen maken we sluipverkeer zo goed als onmogelijk, terwijl de wijk wel bereikbaar blijft zonder via de Dampoort te moeten passeren.

3.       Samen met het Agentschap Wegen en Verkeer pakken we de files op Dok Zuid aan. AWV plaatst in de paasvakantie bijkomende lichten op de rotonde van de Dampoort, zodat de rotonde oprijden gemakkelijker wordt vanuit Dok Zuid. Voor de Kasteellaan gebeurt hetzelfde. Ook op andere plekken komen aanpassingen aan kruispunten en lichtenregelingen (Palinghuizen, Wondelgembrug).

4.       We verbeteren de leesbaarheid van de knippen en de grenzen van het autovrij gebied door bijkomende ingrepen op het openbaar domein en bijkomende signalisatie.

5.       De knip op het einde van de Burgstraat kan een toegangspoort worden tot het centrale autovrije gebied, op voorwaarde dat het proefproject met een manueel verzinkbaar paaltje in de Begijnengracht succesvol wordt afgerond. Zo garanderen we ook de leefkwaliteit in de Begijnengracht.

6.       Er komt er een bijkomende shuttle naar P+R Watersportbaan naar de Kouter. De shuttle naar P+R Weba/Decathlon is een succes. Vraag en aanbod worden beter op elkaar afgestemd, met een hogere frequentie in de spits. Er wordt getest of de shuttle kan worden naar de Zuid.

7.      De tarieven van de ondergrondse parkings wijzigen. We voeren tarieven in per half uur – hierdoor hoef je voor pakweg 20 minuten van een begonnen uur geen volledig uur meer te betalen, maar slechts een half uur. Verder vereenvoudigen we de tarievenstructuur, namelijk drie mogelijke tarieven: 50 cent per half uur, 90 cent per half uur, of  1 euro per half uur. Dit zorgt voor een gerichte daling van de parkeertarieven.

8.       De tarieven van het bovengronds parkeren hebben het beoogde effect: bezoekers en bewoners vinden gemakkelijker parkeerplaats. Er zijn dus geen grote aanpassingen nodig. Het betalend parkeren in de rode zone zal een uur vroeger stoppen - om 23 uur dus, net als in de oranje zone - en de 2 x 15 minuten gratis in zone rood, oranje en geel worden verlengd tot 2 x 20 minuten.

9.       Door het vergroten van het betalende parkeergebied, verschuift de parkeerdruk naar de rand. In heel wat gebieden is dit geen probleem, omdat de parkeerdruk daar sowieso laag is, en de stijging van parkeerdruk gemakkelijk kan opgevangen worden. In een paar gebieden (omgeving Oscar Colbrandtstraat in Sint-Amandsberg en Robert Rinskopflaan in Gentbrugge en het centrum) vangen we de extra druk op door meer voorbehouden bewonersplaatsen te voorzien. Alle bewonersplaatsen zullen ook beter aangeduid worden met nieuwe belijning op de grond. Zo lopen minder mensen tegen een boete aan en blijven de plaatsen echt vrij voor bewoners.

10.   We maken de bewegwijzering naar de verschillende sectoren in de binnenstad duidelijker door op de stadsring bijkomende signalisatie te plaatsen. 

11. Het vergunningensysteem wordt verder vereenvoudigd: voor leveranciers en handelaars vermindert de bewijslast, en kunnen vergunningen worden aangevraagd voor meerdere nummerplaten tegelijk. Voor bewoners wordt de vergunning automatisch verlengd.

12. Vanaf april 2018 start een grote communicatiecampagne door het Mobiliteitsbedrijf en Puur Gent, gericht op zowat de ganse provincie Oost-Vlaanderen.

13. Er komt een interventiekaart voor vakmensen uit de bouwsector. De interventiekaart laat deze specifieke doelgroep toe om op voorbehouden parkeerplaatsen te parkeren tijdens de kantooruren, met een tijdsduurbeperking. Deze kaart is betalend.

Informatie

• Hannelore Bonami, Pers, Communicatie en Minder Hinder, kabinet schepen van Mobiliteit en Openbare Werken Filip Watteeuw, gsm 0475 89 18 41, e-mail hannelore.bonami@stad.gent

Bevoegd