Gentenaars vinden rust in parken en langs het water

Op welke plekken in de stad zoekt u rust en verstilling op? En hoe ervaart u deze luwteplekken? Deze en andere vragen legde de Stad Gent voor aan de Gentenaars via een online bevraging. Ook op het terrein peilde de Stad Gent naar de ervaringen van de bezoekers van een aantal luwteplekken in Gent. 680 Gentenaars en Gentbezoekers gaven zo hun mening, en daaruit blijkt dat burgers vooral rust vinden in parken en langs het water.

In een  levendige, bruisende stad zoals Gent zijn er zeker ook luwteplekken te vinden: rustige plekken die het toelaten om even uit de dagelijkse drukte te stappen. De Stad wil sterk inzetten op de bescherming en versterking van die luwteplekken. Met het oog op een langetermijnstrategie voerde de Stad daarom een verkennend onderzoek uit.

Het onderzoek bestond uit drie delen. In de eerste plaats lanceerde de Stad Gent in juni 2017 een oproep om deel te nemen aan een online onderzoek. Na de oproep gaven 295 mensen via de online kaart hun favoriete luwteplek op. Ze vulden ook de vragenlijst in die peilde naar de beleving ervan. Ten tweede selecteerde de Stad Gent zelf ook 25 luwteplekken, waar enquêteurs in totaal nog eens bij 385 bezoekers de bevraging over de luwteplek in kwestie afnamen. Als laatste werd ook gepeild naar de algemene rustbeleving in Gent via een online enquête.

Via de online kaart werden in totaal 106 verschillende Gentse luwteplekken opgegeven. De meeste deelnemers gaven parken (46%), plekjes aan de waterkant (15%) en natuurgebieden (12%) op als plaats waar ze rust opzoeken in Gent. Hierbij zitten bekendere plekken zoals het Citadelpark, de Lievekaai en de Bourgoyen, maar ook minder voor de hand liggende luwteplekken, waaronder diverse plekjes aan de waterkant, kerken, fietswegels, pleintjes, rustige straten, publieke moestuinen, ... Om deze luwteplekken ook effectief luw te houden, werd ervoor gekozen om ze niet in een officieel kaartje te gieten.

De meeste deelnemers komen goed tot rust in hun luwteplek, met scores van 7/10 tot 10/10 voor de mate van rustbeleving. De ruimtelijke inrichting van de luwteplekken speelt hierbij een grote rol. Het gaat dan vooral om de 'individuele ruimtebeleving', oftewel het feit dat de bezoekers de plekken rustig kunnen beleven. Ook in kerken en op begraafplaatsen komen de deelnemers gemakkelijk tot rust.

Elke deelnemer aan het online onderzoek en de terreinbevraging kreeg een vragenlijst voorgeschoteld waarin hij zijn favoriete luwteplek kon beoordelen. Deze vragenlijst werd opgemaakt in samenwerking met het architectenduo Peymen en Jellema. Hun onderzoek van de voorbije jaren bracht een aantal belangrijke parameters aan het licht die bepalen of mensen een bepaalde plaats als 'luwteplek' ervaren.

Uit de bevraging bleek dat de Gentse luwteplekken sterk scoren op toegankelijkheid en veiligheid. Ook over de individuele ruimtebeleving zijn de bezoekers tevreden: ze slagen er meestal in om een plekje te vinden dat zorgt voor een grote mate van rustbeleving. De aanwezigheid van groen blijkt het belangrijkste betekenisvolle element dat bijdraagt aan het vinden van rust.

Er zijn wel geregeld elementen aanwezig die als storend ervaren worden, zoals het gebruik van de plek als doorgangsroute, hondenpoep of de aanwezigheid van sportinfrastructuur. Ook wanneer er te veel mensen aanwezig zijn in de luwteplek, vinden deelnemers dit soms storend als ze rust proberen te vinden.

De deelnemers geven aan dat ze de luwteplekken meestal een stuk stiller vinden dan de omgeving. In een stedelijke omgeving blijkt het akoestische contrast tussen de plek en de omgeving vaak belangrijker dan het geluidsniveau op zich. Een luwteplek hoeft dus niet altijd helemaal stil te zijn, ook op minder stille plekken met vele andere kwaliteiten van een luwteplek kunnen mensen tot rust komen.

Op zaterdag 14 en zondag 15 juli 2018 vindt er een stiltewandeling plaats langs luwteplekken in de binnenstad. Deze wandeling wordt georganiseerd door Vormingplus in samenwerking met Waerbeke Werkgroep. De wandeling is helaas volzet.

Contact

• Heijke Rombaut, Dienst Milieu en Klimaat, tel. 09 268 21 42, e-mail heijke.rombaut@stad.gent

Bevoegd