Vrijdag 22 december 2017, 11:00 CET

Openbaar onderzoek RUP 152 Portus-site

Om de Portus-site, het gebied rond het vroegere Belgacomgebouw in de Keizer Karelstraat, te kunnen herontwikkelen, maakt de Stad Gent een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) op. Voor het ontwerp van dit RUP loopt er van 2 januari tot en met 2 maart 2018 een openbaar onderzoek.

Waarom een RUP Portus-site?

De gebouwen op de Portus-site zijn opgetrokken in de jaren '70 als kantoorgebouw en technische ruimte met zendposten voor de toenmalige RTT, later Belgacom. Belgacom trok weg uit de kantoren in 2008 en bracht ook zijn technische ruimte elders onder. De Stad Gent huurt nog altijd kantoorruimte van de nieuwe privé-eigenaar, maar binnenkort verhuizen ook de stadsdiensten uit dit gebouwencomplex.

Er wordt een volledige herontwikkeling van de site geambieerd. De site sluit aan bij het project ‘heropening van de Nederschelde’ en wordt hierop afgestemd. Voorts is een betere koppeling met de omliggende woonbuurten nodig.

Het voormalige Belgacomgebouw ligt nu in het Bijzonder Plan van Aanleg (BPA) 121 ‘Binnenstad deel Zuid’. Door de voorschriften in dit BPA zijn er slechts beperkte verbouwingsmogelijkheden voor het kantoorgebouw. Om het gebouw ingrijpend te wijzigen en een reconversie van de site mogelijk maken, is een bestemmingswijziging noodzakelijk. Daarom maakt de Stad het RUP 152 Portus-site op.

Over welk gebied gaat het?

Het plangebied van dit gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) bevindt zich in de oksel van de samenvloeiing van de Leie en Schelde en omvat in hoofdzaak het voormalige Belgacom-gebouw, nu Portusgebouw. Het RUP onderzoekt de toekomstige ontwikkelingsmogelijkheden voor het Portusgebouw zelf en het technische bijgebouw. Ook de omliggende ruimte ligt binnen het plangebied.

Het gebied wordt begrensd door:

de Keizer Karelstraat

de Gebroeders Van Eyckstraat

de Doornsteeg

de Pieter de Keyserestraat

het Veermanplein

de Nieuwbrugkaai

In totaal gaat het om een gebied van 1,5 hectare.

De belangrijkste krachtlijnen van het ontwerp-RUP

Nieuwe bebouwing is mogelijk maar enkel als bestaande volumes worden afgebroken en de ‘densiteit’ dus niet verhoogt.

De bestaande structuur van het kantoorgebouw blijft behouden en krijgt een duurzame invulling. De overige constructies op de Portus-site verdwijnen.

Nieuwe bebouwing moet op schaal zijn van de omliggende woonwijken.

Er komt een nieuwe kaai met hoogstammig groen aan de recent opengelegde Nederschelde.

Het Veermanpark wordt groter.

Er komt een aangenaam plein voor het kantoorgebouw aan de kant van de Nederschelde.

Tussen de nieuwe kaai en de Doornsteeg komt een extra doorgang.

Aan de kant van de Doornsteeg komen nieuwe woningen.

Het is belangrijk duurzame mobiliteit te stimuleren en auto’s op eigen terrein te laten parkeren.

Door de goede ligging aan de Nederschelde en Portus Ganda is een gemengde stedelijke ontwikkeling mogelijk: woningen, kantoren, winkels, terrasjes …

'Het plangebied omvat in hoofdzaak het voormalige Belgacom-gebouw. Dit RUP voor de Portussite maakt een herontwikkeling en ingrijpende verbouwing mogelijk van wat wel eens het lelijkste gebouw van Gent genoemd werd. Het maakt ook plaats voor bijkomend waardevol publiek domein. Zo wordt het Veermanplein verruimd met een bijkomend park van meer dan 2.000 m2 langs de Nederschelde' Sven Taeldeman, schepen van Stadsontwikkeling, Ruimtelijke Planning en Wonen

Timing van de RUP-procedure

Een ruimtelijk uitvoeringsplan legt een lange administratieve weg af om tot een definitief plan te komen.

Het college van burgemeester en schepenen keurde dit concept goed op 5 juli 2012, maar pas in de loop van 2014 kwam er meer duidelijkheid over het engagement van de private eigenaars. Zo is de private ontwikkelaar eigenaar geworden van de volledige site en zijn duidelijke termijnen bepaald wanneer de site vrijgemaakt zal worden door de bestaande (telecom)gebruikers. Dit is ten laatste in 2020. Om een hoogwaardig stedenbouwkundig en architecturaal project te kunnen realiseren organiseerde de private ontwikkelaar, in overleg met de Stad Gent, een architectuurwedstrijd. Hiervoor trok de private ontwikkelaar een externe organisator (bureau BUUR) aan om de wedstrijd concreet uit te werken, samen met de diensten Stedenbouw en Ruimtelijke Planning, Architectuur en Beleidsparticipatie. In overleg met de wijkregisseur werd een participatieproject uitgezet. De details van deze architectuurwedstrijd zijn uitgewerkt in de projectdefinitie. In september 2015 werden de resultaten van de wedstrijd bekend en werd er overleg gepleegd met de buurt.

De impact van het concept-RUP op de omgeving werd via een MER-screening onderzocht (milieu, mobiliteit, bodem, mens, …). De Vlaamse Dienst MER concludeerde op 26 september 2016 op basis van deze MER-screening, dat de opmaak van een plan-MER voor dit ruimtelijk uitvoeringsplan niet noodzakelijk is.
Vervolgens maakten de stadsdiensten een voorontwerp van RUP op dat werd goedgekeurd door het college van burgemeester en schepenen op 20 oktober 2016.
Eind november 2016 werd er beslist om in het onderdeel 'Wettelijk kader en toetsing MER-plicht' van de MER-screeningsnota een meer sluitende juridische motivering toe te voegen. Om die reden werd besloten de procedure van plan-MER screening te hernemen. Het voorontwerp an sich zoals het op 20 oktober 2016 werd goedgekeurd door het college van burgemeester en schepenen, werd in deze fase niet meer gewijzigd.
De impact van het concept-RUP op de omgeving werd opnieuw via een MER-screening onderzocht (milieu, mobiliteit, bodem, mens, …). De Vlaamse Dienst MER concludeerde op 10 april 2017 op basis van deze MER-screening, dat de opmaak van een plan-MER voor dit ruimtelijk uitvoeringsplan niet noodzakelijk is.
Het college van burgemeester en schepenen keurde het voorontwerp van het RUP goed op 1 juni 2017.
Daarna vroegen de stadsdiensten aan een aantal administratieve diensten een advies over het plan, onder andere aan de gemeentelijke commissie ruimtelijke ordening (GECORO), aan de Vlaamse en provinciale overheden en andere adviesinstanties.
De stadsdiensten maakten het ontwerp op, dat voorlopig vastgesteld werd door de gemeenteraad van december 2017.
Nu volgt het openbaar onderzoek dat 60 dagen duurt, van 2 januari 2018 tot en met 2 maart 2018.
De gemeentelijke commissie ruimtelijke ordening (GECORO) zal alle opmerkingen en bezwaren behandelen en hierover nogmaals een advies geven aan het stadsbestuur.
De stadsdiensten maken daarna het eindontwerp, dat definitief vastgesteld wordt door de gemeenteraad.
Ten slotte wordt de goedkeuring gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Vanaf de publicatie geldt het ruimtelijk uitvoeringsplan in de praktijk en kunnen vergunningen op basis van dit RUP afgeleverd worden.