Historische vervuiling in de Lieve aangepakt met innovatieve matten

De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) plaatst de komende 6 weken reactieve matten in de waterloop de Lieve ter hoogte van de Durmeschipstraat in Wondelgem. De innovatieve matten op de bodem en de oever zullen de historische vervuiling uit het water filteren en op een natuurlijke manier afbreken.

Herwaardering

De Lieve is een van oorsprong middeleeuws kanaal dat van Gent naar het Zwin liep. Enkele eeuwen lang was het cruciaal voor de Gentse economie. Omdat later bredere en diepere kanalen werden gegraven, raakte de Lieve in onbruik. De Stad Gent wil de waterloop nu herwaarderen en een rol laten spelen in het groenblauwe netwerk.

'We herwaarderen systematisch de waterlopen in de stad. We leggen ze waar mogelijk terug open en samen met OVAM verbeteren we de waterkwaliteit.'

Historische vervuiling

Tussen de Durmeschipstraat en de Watlingtonstraat zorgt de Lieve ervoor dat het overtollige regenwater weg kan. Dat is belangrijk om de buurt te beschermen tegen overstromingen. Daarom werd het kanaal eind 2019 uitgebaggerd zodat er bij hevige regen zeker geen problemen zouden zijn. Op die plek werd  in bodem van de Lieve een sterke verontreiniging vastgesteld met minerale olie en PAK-componenten. Deze vervuiling van teerhoudende producten is afkomstig van een fabriek aan de Watlingtonstraat die van eind 19de tot eind 20ste eeuw teer, asfalt en roofing produceerde. Doorheen de jaren zette een fijne sliblaag zich op het teer af. Het teer had daardoor geen impact op de kwaliteit van het oppervlaktewater. Door het uitbaggeren van het kanaal het voorbije jaar kwam de vervuiling in de bodem en het grondwater terecht en sijpelde naar de Lieve.

'Dankzij de samenwerking met OVAM werd een innovatieve techniek ontwikkeld om deze historische vervuiling in de Lieve aan te pakken.'

Hoogtechnologische matten

OVAM plaatst nu speciaal ontworpen matten op de bodem en oever van de Lieve. Ze vervangen de oude, verontreinigde sliblaag en schermen het oppervlaktewater af in afwachting van de volledige sanering van de terreinen. De matten zijn een doorlaatbare constructie van geotextiel, vergelijkbaar met de structuur van een donsdeken. In de vakken wordt een vulmateriaal aangebracht dat verontreiniging vasthoudt of helpt afbreken. Als vulmateriaal wordt gekeken naar een reststroom zoals residu’s uit de houtverwerking of waterzuivering. De techniek is uniek. Het project zal nog een 2-tal jaar duren. De matten zelf zullen nog tientallen jaren blijven liggen.

Vlaams-Nederlandse samenwerking

De  werken passen binnen het Europese Resanat-project (REstverontreiniging SAneren met NATure-based technieken), een Vlaams-Nederlandse samenwerking. In Resanat werken zeven kleine en grote ondernemingen uit Nederland en Vlaanderen samen met kennisinstelling Deltares en OVAM om de herontwikkeling van verontreinigde gronden in Nederland en Vlaanderen te stimuleren.

Conventionele sanerings- en beheerstechnieken zijn duur, energie-intensief, duren lang en verbruiken soms veel grondwater. Resanat stimuleert innovatie van saneringstechnieken, waarbij planten, micro-organismen, natuurlijke materialen en wind- en zonne-energie worden ingezet om restverontreiniging te beheersen. Duizenden locaties in Vlaanderen en Nederland die nog met (rest)verontreiniging kampen, zullen dankzij deze nieuwe technieken opnieuw gebruikt kunnen worden voor wonen en werken.

Resanat wordt uitgevoerd met financiële steun van Interreg V Vlaanderen-Nederland. Het projectteam dat de verontreiniging van De Lieve aanpakt bestaat uit Envisan-Jan De Nul Group, Tauw, TTE Consultants, Witteveen+Bos en iFLUX, allen actief in de bodemsaneringssector en met een gedeelde focus op innovatieve duurzame milieutechnieken.

Contact

• Dirk Bogaert, kabinet schepen Heyse, gsm 0499 86 53 10, e-mail dirk.bogaert@stad.gent
• Sofie Aelterman, kabinet schepen Watteeuw, gsm 0471 90 57 04, e-mail sofie.aelterman@stad.gent

• Valérie De Prycker, Dienst Milieu en Klimaat, gsm 0497 41 49 74, e-mail valerie.deprycker@stad.gent

Bevoegd