Stad Gent ondersteunt eerste CLT-project in Vlaanderen op Meulestede

Recent sloten WoninGent, CLT Gent vzw, sogent en Stichting CLT een samenwerkingsovereenkomst die zal leiden tot de realisatie van het eerste CLT-woonproject in Gent én in Vlaanderen. Via het nieuw sociaal woonmodel ‘Community Land Trust’ worden mensen met een beperkt inkomen eigenaar van een eigen woning, maar niet van de grond waarop de woning wordt gebouwd, waardoor de prijs van de nieuwbouw gevoelig daalt. Tegen 2022 komen er op die manier 34 betaalbare koopwoningen in Meulestede.

Voor mensen met een laag inkomen is het allesbehalve evident om een eigendom te verwerven. Zij worden geconfronteerd met hoge woningprijzen en moeten zich vaak richten tot de huurmarkt, waarbij een groot deel van hun inkomen besteed wordt aan huur en vaste kosten. Een eigen woning kopen, zit er vaak niet in.

Een nieuw sociaal woonmodel, CLT genaamd, biedt deze mensen toch de mogelijkheid. CLT of Community Land Trust is een formule waarbij mensen met beperkte middelen eigenaar worden van een eigen woning, maar niet van de grond waarop de woning wordt gebouwd. De grond blijft in gemeenschappelijk beheer van – in dit geval - de Stichting CLT Gent. Omdat de particulier de grond niet moet aankopen, is de woning gevoelig goedkoper.

Wil de eigenaar de woning na verloop van tijd verkopen, dan gaat de woning terug naar de Stichting die de woning opnieuw te koop aanbiedt aan een volgende CLT-kandidaat. Een meerwaarde bij de verkoop wordt ook maar beperkt toegekend aan de eigenaar-bewoner. Op die manier komen én blijven er betaalbare woningen op de markt.

Een CLT is een ledenvereniging. Iedere eigenaar van een woning is automatisch lid. Maar ook andere geïnteresseerden kunnen lid worden. Er zijn drie soorten leden, die allen vertegenwoordigd zijn in het bestuur van de CLT; de eigenaars van de woningen, de buurt en het middenveld, en de lokale overheid. Iedere categorie heeft één derde van de beslissingsmacht. Zo wordt de stem van de bewoners zeker gehoord bij het nemen van beslissingen over de gemeenschappelijke grond.

CLT is een Amerikaans concept dat in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest al is omgezet in concrete projecten. En nu dus ook in Gent! Van in een vroeg stadium is dit dossier mee begeleid door de Stad.

Beelden (c) Monica Gallab - CLT Brussel

Op 6 december 2013 werd de ‘C’ (community) in CLT opgericht in de vorm van CLT Gent vzw. De vzw is een 'community' bestaande uit een leden-vzw en bewonerswerking. De vzw verrichtte intensief studiewerk ter voorbereiding van een eerste CLT-project in Gent en kon in 2014 al een eerste pilootproject realiseren. Met "Dampoort KnapT OP!" zorgden ze samen met OCMW Gent voor de renovatie van woningen van eigenaars die zelf over onvoldoende middelen beschikken.

In april 2015 zorgde sogent voor de ‘L’ (land) in CLT. Het stadsontwikkelingsbedrijf reserveerde een bouwterrein aan de Goedendagstraat in Meulestede om er een community land trust-woonproject op te realiseren.

Op 6 december 2017 werd de Stichting CLT Gent opgericht, de vastgoedpoot en de ‘T’ (trust) van het Gentse initiatief. De stichting bestaat uit CLT Gent vzw, sogent en de coöperatieve groep Hefboom (expert in financiering en dienstverlening voor de sociale en coöperatieve economie). Met de oprichting van de Stichting kon een eerste CLT-project in Gent zeer concreet voorbereid worden, zowel op vlak van praktische realisatie, als op vlak van financieel kader. Door via het stadsontwikkelingsbedrijf sogent in de Stichting te stappen, toont de Stad een duidelijk engagement in dit project.

Met de ‘C’, de ‘L’ en de ‘T’ achter de kiezen, konden de partners werk maken van een samenwerkingsovereenkomst die moest leiden tot de realisatie van het eerste CLT-woonproject in Gent én in Vlaanderen.

Op 21 maart 2018 sloten CLT Gent vzw, sogent en Stichting CLT Gent een samenwerkingsovereenkomst met de sociale huisvestingsmaatschappij WoninGent. Die laatste partner zal instaan voor de bouw van 34 sociale koopwoningen voor alleenstaanden of gezinnen aan de Goedendagstraat in de wijk Meulestede.

Om dit te kunnen realiseren zal sogent de grond in eerste instantie in erfpacht geven aan WoninGent, die als bouwheer kan optreden. Eenmaal de woningen opgeleverd zijn, zullen deze verkocht worden aan de CLT-kandidaat-kopers en zal de grond via een juridische constructie overgedragen worden aan de Stichting CLT Gent.  CLT Gent vzw staat in voor de begeleiding van de CLT-kandidaat-kopers doorheen het volledige traject.

Momenteel treft WoninGent alle voorbereidingen voor de bouw van dit project. De procedure voor de aanstelling van een ontwerpteam is lopende. Wellicht zal het ontwerpteam bekend zijn na de zomervakantie. De eerste spadesteek wordt voorzien in 2020. De Stad engageert zich ook tot de aanleg van het openbaar domein en groen rond het project.

Informatie

• Barbara Dubaere, communicatieverantwoordelijke sogent, tel. 09 269 69 75, e-mail barbara.dubaere@sogent.be

Bevoegd